Om je schade vergoed te kunnen krijgen, moet er sprake zijn van causaal verband tussen de schadeveroorzakende gedraging of nalaten. Je leest daar mee over in deze blog. Over hoe je causaal verband kunt bewijzen, lees je hier meer. In sommige gevallen kan de rechter jou bij onzekerheid over het causaal verband tegemoet komen. Eén van de mogelijkheden is de leer van de proportionele aansprakelijkheid. Een andere manier is de leer van het 'verlies op een kans'. Daarover lees je in deze blog meer.

Proportionele aansprakelijkheid vs. 'verlies op een kans'

Het leerstuk proportionele aansprakelijkheid wordt nog wel eens door de war gehaald met het leerstuk van een verlies op een kans. Van proportionele aansprakelijkheid kan sprake zijn wanneer er vaststaat dat er schade is geleden en alleen het bewijs van het causaal verband tussen de schade en de gebeurtenis waarvoor een ander aansprakelijk wordt gehouden problemen oplevert. Bij het leerstuk 'verlies van een kans' is het de vraag of er überhaupt wel sprake is van schade die voor vergoeding in aanmerking komt op grond van onrechtmatige daad, wanprestatie of andere aansprakelijkheidsgrond. Hierbij kan gedacht worden aan de advocaat van een in eerste aanleg verloren procedure, die vergeet op tijd hoger beroep in te stellen. 

Verlies op een kans: kansschade

Voor het vinden van een antwoord op de vraag of het niet instellen van hoger beroep door bovengenoemde advocaat schade heeft veroorzaakt, hangt af van het antwoord op de vraag wat er gebeurd zou zijn wanneer de advocaat deze fout niet zou hebben gemaakt. Het uitgangspunt daarbij is dat de benadeelde moet stellen en zo nodig moet bewijzen dat door de fout van de advocaat schade is ontstaan. Dit levert uiteraard de nodige bewijsproblemen op, omdat de hoger beroep procedure niet heeft plaatsgevonden en elke uitkomst van een hoger beroep procedure dus onbekend blijft.

Met de 'verlies op een kans'-leer wordt er voor een andere benadering gekozen, namelijk dat door de gemaakte fout in ieder geval de kans op een bepaald – mogelijk gunstig(er) – resultaat verloren gegaan. Zo is in het geval van het niet tijdig instellen van hoger beroep de kans verloren gegaan op een gunstig vonnis. Als er vervolgens vanuit wordt gegaan dat deze verloren kans op geld waardeerbaar is en te beschouwen is als vermogensschade  in de zin van art. 6:96 BW, dan komt deze schade ook voor vergoeding in aanmerking.

In dit soort casussen ligt het op de weg van de rechter om de schade vast te stellen door middel van het vormen van een oordeel over de vraag hoe de rechter had behoren te beslissen als er wel op tijd hoger beroep was ingesteld. De rechter zal het eventueel toewijsbare bedrag aan schadevergoeding moeten schatten aan de hand van de goede en kwade kansen die de cliënt zou hebben gehad als er wél tijdig hoger beroep zou zijn ingesteld.

Wanneer kan het leerstuk kansschade toegepast worden?

De voorwaarde voor het kunnen toepassen van het leerstuk van het 'verlies op een kans', is volgens de jurisprudentie dat er een conditio sine qua non-verband van toepassing is op de aansprakelijkheidscheppende gebeurtenis en het verlies van een kans op succes. De stelplicht en de bewijslast ten aanzien van het conditio sine qua non-verband rust in principe op de benadeelde.

Het bewijs van een conditio sine qua non-verband tussen de aansprakelijkheidscheppende gebeurtenis en het verlies op een kans op succes is echter vaak veel gemakkelijker te leveren dan het conditio sine qua non-verband tussen de aansprakelijkheidscheppende gebeurtenis en de geleden schade. Zo is in de casus van het niet tijdig instellen van hoger beroep – behalve bij een volkomen kansloze vordering in hoger beroep – het conditio sine qua non-verband met het verzuim in beginsel gegeven. Daarna is het de vraag hoe groot of reëel de verloren gegane kans nu eigenlijk is.

Afsluitend

Heb je te maken gehad met een zaak waarbij het leer van 'verlies van een kans' / kansschade van toepassing is? Neem dan gerust contact op!